Przestrzeń miejska stanowi miejsce życia wielu gatunków ptaków chronionych, które na miejsca ostoi, odpoczynku czy rozrodu wybierają różnorodne zakamarki w budynkach.
Najczęściej z tego rodzaju miejsc korzystają jerzyki, wróble, kawki, jaskółki oknówki, mazurki, ale również pustułki czy gołębie miejskie. Wszystkie te gatunki zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska objęte są ochroną ścisłą, zaś gołąb miejski – ochroną częściową.
Ponadto, zgodnie z zapisami rozporządzenia wykonanie wszelkich prac budowlanych, remontowych oraz innych winno być dostosowane do warunków życia zwierząt, tak aby zminimalizować wpływ na mogące przebywać w takich antropogenicznych siedliskach, ale także same siedliska tych ptaków. Prace remontowe lub inne, na skutek których dochodzi do zniszczenia siedlisk ptaków, gniazd, jaj, ich płoszenia lub niepokojenia, prowadzone bez stosownego zezwolenia podlegają karze aresztu lub grzywny, zaś orzekanie w tego rodzaju sprawach następuje na podstawie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Do czynów zakazanych w stosunku do ww. gatunków ptaków oraz innych gatunków objętych ochroną zaliczyć można między innymi:
- uniemożliwianie ptakom dostępu do gniazd np. poprzez rozstawione wokół budynku rusztowanie, okryte materiałem osłonowym,
- płoszenie ptaków w sąsiedztwie ich miejsc gniazdowania (możliwość porzucenia przez ptaki lęgu),
- zamknięcie dostępu do stropodachu w sezonie lęgowym (możliwość uwięzienia ptaków na poddaszu),
- zatykanie otworów stropodachów oraz szczelin na budynkach poza sezonem lęgowym, jeżeli w sezonie lęgowym poprzedzającym te prace, w miejscach tych gniazdowały ptaki.
Dlatego też zgodnie z zaleceniami Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zasadnym jest, aby przed rozpoczęciem prac remontowych i termomodernizacyjnych, zarządca budynku przeprowadził inwentaryzację ornitologiczną określającą gatunki i ilość gniazd ptaków, jak również spis miejsc spełniających warunki do osiedlenia się ptaków objętych ochroną.
Wniosek o wydanie zezwolenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku na odstępstwa od zakazów w stosunku do gatunków zwierząt objętych ochroną dostępny jest na stronie http://gdansk.rdos.gov.pl/ochrona-gatunkowa-roslin-zwierzat-i-grzybow.
Zgodnie z ustawą z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r. poz. 856 ze zm.) dbałość o przyrodę jest obowiązkiem organów administracji publicznej, ale również osób prawnych, innych jednostek organizacyjnych oraz osób fizycznych, zaś zwierzęta wolno żyjące stanowią dobro ogólnodostępne i powinny mieć zapewnione warunki rozwoju i swobodnego bytu.
Więcej informacji na temat ochrony jerzyków w mieście można znaleźć na stronie:
http://www.gdos.gov.pl/prawo-chroni-jerzyki-i-ich-siedliska,
http://www.gdos.gov.pl/ochrona-jerzykow-w-pomorskim
