Rozwój cywilizacji spowodował, że wiele gatunków zwierząt, dostosowując się do krajobrazu zmienionego przez człowieka, zasiedla m. in. budynki mieszkalne.
Gatunki ptaków, które najczęściej gniazdują na i w budynkach:
– oknówka (lęgi: kwiecień/maj – sierpień),
– jerzyk (lęgi: maj – sierpień),
– wróbel, mazurek (obecność: cały rok, lęgi: marzec – sierpień),
– pustułka (obecność: cały rok, lęgi: marzec/kwiecień – lipiec),
– kawka (obecność: cały rok, lęgi: marzec/kwiecień – czerwiec),
– gołąb miejski (obecność i lęgi: cały rok);
Nietoperze w budynkach:
kolonie rozrodcze: mroczek późny, nocki, karliki,
zimowanie: borowiec wielki, mroczek posrebrzany, mroczek późny, karliki;
Wykorzystywane miejsca:
– stropodach: jerzyk, kawka, wróbel, gołąb miejski, nietoperze (zima),
– szczeliny w elewacji: jerzyk, wróbel, mazurek, nietoperze (zima),
– miejsca związane z rurami spustowymi: jerzyk, wróbel, gołąb miejski,
– strych: gołąb miejski, nietoperze (lato),
– wnęki balkonowe i okienne: oknówka, gołąb miejski, pustułka.
Często podczas przeprowadzania renowacji czy też prac remontowych wykonawcy zapominają, że budynki zasiedlane są przez dziką faunę. Strącane są gniazda z jajami, stropodachy są zamykane mimo obecności w nich piskląt, a szczeliny w elewacjach są zamykane mimo śpiących w nich nietoperzy.
Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska zachęca do poznania i stosowania prostych zasad umożliwiających prowadzenie prac modernizacyjnych zgodnie z prawem, a jednocześnie bezpiecznie dla towarzyszących ludziom gatunków ptaków i nietoperzy.
1. Zaplanuj prace.
To jest szczególnie ważne. W zależności od planowanego zakresu robót, część z nich, a nawet całość, można zrealizować w czasie, który będzie bezpieczny dla ptaków lub nietoperzy.
2. Dowiedz się czy i jakie gatunki zwierząt zamieszkują budynek oraz czy są w nim miejsca, które w przyszłości mogą zostać przez nie zajęte.
Planując prace remontowe w okresie rozrodu ptaków i nietoperzy czy w okresie zimowania nietoperzy można dokonać tzw. inwentaryzacji przyrodniczej. Może to pomóc zaplanować terminy prac tak, aby zostały przeprowadzone sprawnie i nie były szkodliwe dla zwierząt.
Ponadto pomaga to zminimalizować koszty, ponieważ nie będzie ryzyka wstrzymania prac prowadzonych bez zezwolenia czy zapłacenia grzywny z tytułu wykroczenia.
3. Zabezpiecz miejsca występowania zwierząt i wystąp o odpowiednie zezwolenie.
Miejsca zajęte przez ptaki lub nietoperze należy we właściwym czasie zabezpieczyć przed możliwością ich zajęcia w kolejnym sezonie. Jeśli inwentaryzacja potwierdziła obecność zwierząt, miejsca takie są siedliskami gatunków. Podlegają więc ochronie prawnej i na ich zabezpieczenie, a docelowo często zniszczenie poprzez trwałe zamknięcie, należy uzyskać zgodę właściwego miejscowo regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
4. Zachowaj czujność.
Nawet jeśli ekspert nie stwierdzi obecności gatunków chronionych w trakcie inwentaryzacji przyrodniczej, a potencjalne miejsca zostaną zabezpieczone, może się zdarzyć, że w trakcie prac jakiś gatunek przystąpi do rozrodu. W takim przypadku trzeba o tym poinformować wykonawcę prac i ustalić tryb postępowania, np. kogo zawiadomić, jakie czynności wykonać lub od jakich się wstrzymać.
5. Zrób coś „ponad”.
Ptaki i nietoperze to nasi sprzymierzeńcy w walce z uciążliwymi owadami. Warto zastanowić się więc, czy korzystając z rozstawionych rusztowań nie zawiesić po skończonym remoncie kilku skrzynek lęgowych dla jerzyków, wróbli czy nietoperzy. Zwierzęta z pewnością odwdzięczą się zjadając owady.
Więcej informacji na: http://www.gdos.gov.pl/ochrona-ptakow-i-nietoperzy
Poradnik „Ptaki i nietoperze w miastach”: kliknij tutaj
